Toen ik dertien was, vond ik het tof om vegetariër te worden, omdat Kim (gespeeld door Angela Schijf) uit Goede Tijden Slechte Tijden dat ook was.
Natuurlijk was geen ik vegetariër in hart en nieren en natuurlijk vulde ik mijn ijzertekort niet aan met extra spinazie of appelstroop, dus ik kreeg bloedarmoede en viel regelmatig flauw. Omdat ik ook nog eens twee keer in de maand ongesteld was, raadde de huisarts me een goede biefstuk en de pil aan. Tot twee jaar geleden bleef ik ze slikken: de pil en de biefstuk.
Toen Neels vertrok, stopte ik met de pil in de veronderstelling dat ik heel lang geen seks zou hebben. Inmiddels is dat twee jaar geleden en ben ik nog steeds niet aan de pil. Gevolg: ik raakte zwanger in april. Inmiddels weten we hoe dat afliep.
Onlangs kwam ik voor de vraag te staan: moet ik nu weer beginnen met de pil? De zwangerschap heeft toekomstdeuren geopend die voorheen klem zaten. Ik fantaseerde over de kleur van de ogen van ons ongeboren kind, over de talenten, over de lach, over de nietigheid van de nageltjes. Het is dan ook aanlokkelijk om het snel weer te ‘proberen’. Maar ik weet ook hoe ik twijfelde: aan mijn moederskills en aan de relatie met R, de Amerikaan. Hoe dan ook: ik heb een keuze. In het land waar ik woon mag ik de pil slikken en (bijna) niemand vindt dat verwerpelijk.
In de ban van Turkije
In tegenstelling tot Turkije. De heer Recep Tayyip Erdoğan, president van Turkije, heeft zich voorgenomen geen ongelovige generatie voort te brengen. Vrouwen roept hij op om meer kinderen te baren en het slikken van de pil wordt gezien als landverraad.
In juni heb heb ik Istanbul bezocht en het boek Naar Istanbul gelezen van Guido Snel. Dat betekent dat ik nu nog meer minder begrijp van deze complexe staat. In dit blog doe ik een poging dit een klein beetje helder te krijgen voor mezelf.
Geschiedenis
Heel kort gezegd komt het erop neer dat de geschiedenis van Turkije eclectischer is dan het aanbod van muziek op Lowlands. Het Turkije voor de komst van de Turken werd Anatolië genoemd. In de tweede eeuw voor Christus kwam Anatolië onder invloed van het Romeinse rijk dat in verval raakte en onderdeel werd van Byzantium met Constantinopel (het huidige Istanbul) als hoofdstad. In 1204 viel Anatolië in handen van afstammelingen van de Oghuz-stammen, de Turken zoals wij die kennen. Het Ottomaanse rijk was een feit. In de 16e eeuw ging het goed met het Ottomaanse rijk. Daarna raakte het in verval en heroverden Rusland en Oostenrijk gebieden.
Na de omstreden Eerste Wereldoorlog regelden het Sykes-Picotverdrag en het Verdrag van Sevres de verdeling van het Ottomaanse Rijk onder de overwinnaars. Het zou betekenen dat grote delen van Turkije in buitenlandse handen zouden vallen. Turkije pikte dit niet en ging de strijd aan tegen de geallieerden in de Turkse afhankelijkheidsoorlog. Legerleider Mustafa Kemal, beter bekend als Atatürk (vader der Turken) speelde hierin een grote rol: het leger speelde het klaar om in twee jaar tijd vanuit de rompstaat heel Anatolië weer onder controle te krijgen. Bewonderenswaardig. In 1922 tekende Atatürk de Vrede van Lausanne, dat een einde maakte aan de oorlog en de grenzen van het nieuwe Turkije vastlegde. In 1923 werd de Republiek Turkije gesticht.
The man and the myth
Atatürk politieke visie was modern gekleurd: het kemalisme. De islamitische rechtspraak werd ontmanteld, de hoofddoek werd verboden in openbare ruimtes, alle burgers werden gelijkgesteld, Turkije werd een streng seculiere staat naar Frans model, het Arabische schrift werd vervangen met het Latijns. Na zijn dood geniet Atatürk in Turkije nog steeds een mythische status. In het openbaar mag geen kritiek worden geuit, zijn foto hangt in elk publiek gebouw en hij staat afgebeeld op de lira.
Toen ik vorige maand op Twitter grapte dat de man afgebeeld op de Turkse lira wel erg op graaf Dracula lijkt, kreeg ik een paar boze reacties. Hoe ik het in mijn hoofd haalde om Ataturk te beledigen? Ik wist toen nog niet wat ik nu weet, maar dan nog: ik leef niet in Turkije. Hier in Nederland heeft de man, hoe groot zijn daden ook zijn geweest, geen mythische status. Of toch wel? Want de kritiek op mijn tweet werd niet in het Turks geuit, maar in mijn moerstaal.
Nog complexer wordt het wanneer ik me realiseer dat de aanhangers van Erdogan ook aanhangers van Ataturk zijn. Beide leiders met een totaal andere visie: Ataturk die een streng seculiere staat doorvoerde, Erdogan die zegt dat je niet seculier en moslim kunt zijn.
Allah
Tijdens mijn vakantie trof ik net op het moment dat de lira een vrije val maakte, een economische analyste gespecialiseerd in Turkije. Ook uit haar verhaal blijkt de complexiteit van de politiek in Turkije, maar ook de voorzichtigheid waarmee er over Erdogan en zijn beleid wordt gesproken en geschreven. Ik kan hier op mijn blogje wel schrijven dat Erdogan net zoveel kennis van de economie heeft als ik zelf, maar een Turkse journalist kan dat niet. Net zomin kan hij verslag doen van alle mensen die in het land zonder aanklacht vastzitten te wachten op een proces dat nooit komen gaat.
Zolang het conflict met de Verenigde Staten voortduurt en de koers van de lira laag zal blijven roept Erdogan: zij hebben de dollar, maar wij hebben Allah. Wie is hier nu de landverrader? Ik weet niet veel van economie, maar ik geloof niet dat ik een vraag over Allah heb gekregen op mijn economie-examen. Maar wie weet, als ik me nu bekeer tot de Islam, komt met mijn spaarrekening ook wel allahs goed. Het lijkt wat vergezocht, misschien moet Erdogan maar gewoon doen wat mijn dokter toen ook zei: een dikke, rode biefstuk eten en de pil gaan slikken, een bittere dan.
*Ik heb voor dit stukje tekst voornamelijk Wikipedia gebruikt. Dit blog is geen hoogstaand journalistiek meesterwerk. Het dient enkel om mijn eigen kennis te verbreden en er mijn ongezouten mening op los te laten.
Ongezouten rapen 