“He had no loyalty to me. He was never proud of me. He simply didn’t like me. His loyalty was to the gin and his twisted war against the hoodlums, his imaginary enemies, the ghosts.”
Cijfer: 6
Eileen is alleen.
Haar moeder is overleden en haar vader is een alcoholist die denkt dat hij wordt achternagezeten door denkbeeldige wezens. Eileen zorgt voor hem, althans, ze zorgt dat er genoeg drank in huis is, omdat hij anders het loodje zal leggen. Verder werkt Eileen in de Moorehead jeugdgevangenis. Ze heeft daar een administratieve functie waarin ze zich stierlijk verveeld dus daardoor heeft ze alle tijd om over een aantrekkelijke bewaker te fantaseren. Eileen is 24 en heeft nog nooit seks gehad. In haar stoutste fantasie vlucht ze het stadje uit om zich in New York te vestigen en een wild en hip leven te gaan leiden. Maar het blijft slechts bij dromen. Dan verschijnt Rebecca ten tonele. In Eileens ogen de mooiste vrouw die ze ooit heeft gezien. Eileen is ervan overtuigd dat Rebecca haar uitvlucht naar een betere wereld is.
“Then we go off together. In New York, people were kissing under mistletoe, dancing and pouring champagne and falling in love.”
Bij de naam Eileen denk ik aan de film Monster, waarin Charlize Theron de rol van seriemoordenares Aileen Wuornos op zich neemt. Bizarre film, spannend en goed geacteerd. Ik had ergens gehoopt dat dit boek ook zo was. Het leek me in ieder geval een spannend gegeven; een jonge meid die in een gevangenis werkt en zich dood verveelt tot er een interessante stoot in haar leven komt.
Helaas is niets minder waar. Eileen is een tergend langzaam verhaal over een eenzaam meisje dat gewoon een heel moeilijke jeugd heeft gehad. Dat er spanning in de lucht hangt is evident. Je voelt aan alles dat er iets te gebeuren staat en Moshfegh martelt me door pas op 90% van het boek eens antwoord te geven op de vraag wat er nou staat te gebeuren.
Dus laat ik zeggen dat de laatste 20 pagina’s van het boek, redelijk interessant waren en dat de overige 90% gewoonweg een kwelling was. Eileen is eigenlijk vooral aan het vertellen hoe kut haar leven is. Dat deed Jude in A Little Life ook, maar Eileen valt vooral steeds in herhaling en ze is gewoon niet zo’n leuke meid. Het komt erop neer dat ze met haar dronken, gemene vader in een ranzig huis woont, dat ze geen vrienden heeft en ze vindt haar baan geen bal aan. Ik kan dat in een zin vertellen. Hoezo doet Moshfegh daar dan 200 pagina’s over? Er zal wel een bepaalde filosofie achter zitten, de lezer aan het verhaal binden, context geven etc. Bij mij werkt het in ieder geval niet.
Wat wel moet worden gezegd is dat Moshfegh een prima schrijfster is. Haar zinnen zijn knap geschreven en ze geeft Eileen wel een unieke stem, zij het een vrij deprimerende, maar dat levert soms aardige stukjes op.
“The Beach Boys Came on the radio. I didn’t understand rock ‘n’ roll back then. Most rock song made me want to slit my wrists, made me feel there was a wonderful party happening somewhere, and I was missing it.”
Het is mij een raadsel hoe dit boek op de shortlist van de Man Booker Prize heeft kunnen belanden, het zal de schrijfstijl wel zijn, het zal de onconventionele opbouw zijn geweest. Alleen leuk kunnen schrijven is niet een succesvoorwaarde voor het schrijven van een leesbaar boek.
Ongezouten rapen 