“And what is your history, Patrick?”
“I have none to speak of.”
“Come,” he says, “every man has a his history, surely.”
Cijfer: 9
Vriendin L is docent Engels en leest elk jaar (bijna) alle boeken van de shortlist van The Man Booker Prize. Als zij een boek uit heeft dan brengt ze advies uit het boek wel of niet te lezen. Zo heb ik vorig jaar op haar aanraden A Little Life (Een Klein Leven) en Purity (Zuiverheid) gelezen en dit jaar volg ik ook weer braaf haar advies op.
Het eerste boek is The North Water. Het boek heeft het helaas niet tot de short list weten te schoppen, dus winnen kan het al niet meer.
Wat is het verhaal?
The North Water speelt zich af in de 19de eeuw op een Schots walvisvaartschip. De hoofdpersoon in het verhaal is Patrick Sumner (een lichtpuntje in de Winterse kou?), een oneervol ontslagen chirurg, die in India heeft gediend. Terug in Schotland is zijn reputatie flink naar de knoppen, dus de enige optie die hij heeft, is om een baan aan te nemen als chirurg op het schip. Een andere sleutelpersoon is Henry Drax, het type met wie je juist niet maandenlang op een schip mee wilt zitten. In de introductie van het verhaal lees je namelijk al meteen hoe hij een hoerenloper vermoordt en een jongetje verkracht. Een gast waarmee je dus niet in zee en op zee wilt gaan.
“Drax feels pleasure at this work, arousel, a craftman’s sense of pride. Death, he believes, is a kind of making, a kind of building up. What was one thing, he thinks, is becoming something else.”
Op de site van The North Water staat ook een korte karakterschets van de belangrijkste personen in het verhaal. Al vrij snel is duidelijk dat er op het schip een paar louche figuren meegaan. Sumner zelf heeft een paar skeletten in de kast, en Drax is natuurlijk een psychopaat van de eerste orde. En dat is natuurlijk vragen om gevaar tijdens het gevaar (etymologisch interessant).
McGuire weet dus vrijwel meteen spanning te creëren door het optekenen van de mysterieuze personages. Daarnaast neemt hij de tijd om de omgeving en de omstandigheden op het Noordelijke water te beschrijven. Wat ook vrij uniek is, is dat hij ook veel geuren omschrijft. Hierdoor krijgt het boek een sfeer van kou en ranzigheid en kleurt het een duister donkerblauw.
Die sfeer is wat deze thriller, want dat is het, in eerste instantie onderscheidt. Daarnaast is er de plot die neerkomt op de vraag: komt de voorspelling van Otto uit? Otto, de Duitse harpoenier die iets mysterieus over zich heeft zegt het volgende tegen Sumner.
“You will survive, but you will be the only one. The rest of us will drown or starve or perish of the cold.”
“Nonsense. Why would you say such things? How can you possibly know?”
“A dream,” he says. “Last night.”
Sumner shakes his head.
Moeten we Marco Borsato geloven en zijn alle dromen bedrog? Of schuilt er mee achter deze Duitse onheilsvoorspelling?
Een ander ding waarmee dit boek zich onderscheidt, of onder schijt, letterlijk, is de vuilheid waarmee het doorspekt is. Die vuilheid is niet voor iedereen weggelegd en de mannen in het verhaal zijn genadeloze zeehond- en walvisdoders. Een scene waarin Drax een moeder ijsbeer omlegt terwijl het jong toekijkt, is hartverscheurend. Maar McGuire weet precies waarmee hij bezig is: hij wilt dat we een hartgrondige hekel krijgen aan Drax.
“The top portion of the Shetlander’s skull detaches and flies backwards against the steeply pitched canvas roof, leaving a broad red bull’s-eye and, around it, a fainter aureole of purplish brain matter.
En zelfs als men filosofisch wordt dan wordt er ook over poep, pis en seks gepraat. Want het is een boek over mannen op een schip en daar wordt nu eenmaal grof geluld. De enige vrouwen die in het verhaal voorkomen zijn trouwens hoeren.
“Dreams are just a way to clear the mind; they’re a form of purging. What you dream is whatever is left over and can’t be used. A dream is nothing but a mental shit-pile, a rag-and-bone shop of ideas. There’s no truth in them no prophecy.”
Dus, het boek is vrouwonvriendelijk, dieronvriendelijk en goor. Waarom zou je dat in godesnaam willen lezen? Omdat het eens wat anders is. Ik heb nog nooit een boek gelezen dat zich afspeelt op een walvisvaartschip. De sfeer is uniek en het is ook nog eens rete-spannend. Daarnaast is McGuire goed met taal en weet hij met mooie worden de lelijke situatie op het schip te beschrijven.
Het is jammer dat het boek de short list niet heeft gehaald want ik heb er in ieder geval enorm van genoten. Alhoewel genieten misschien niet zo op zijn plaats is.
Ongezouten rapen 