Ongezouten rapen

“And now he is once again finding life more and more difficult, each day a little less possible than the last.”

A Little Life is een understatement voor het verhaal van Jude Saint Francis. Het is een levensverhaal van 720 pagina’s lang met niets dan kommer en kwel.

Cijfer: 8

Eigenlijk gaat het gehele verhaal over vier vrienden: Willem, Malcolm, JB en Jude. Tijdens hun studietijd raken ze bevriend en die vriendschap wordt steeds hechter, ook al zijn de vier mannen zo verschillend. Het is al snel duidelijk dat Jude het meest interessante karakter is want hij heeft iets te verbergen. Niemand weet namelijk waar hij vandaan komt, wie zijn familie is en waar hij zijn jeugd heeft doorgebracht. Natuurlijk gaat het boek over die geheimen van Jude en de ontrafeling hiervan. Want dat Jude iets heeft meegemaakt is zeker: hij heeft problemen met zijn benen die hem af en toe een pijnaanval bezorgen, hij wordt niet graag aangeraakt en is vaak stil. Stukje bij beetje komt je achter de geschiedenis van Jude…en die is niet mooi.

A Little Life is inderdaad een soort levensdocument want de lezer wordt oud samen met Jude. Meestal wordt het verhaal verteld vanuit het perspectief van Jude, maar ook Willem (Judes beste vriend) en Harold (Judes adoptievader) komen aan het woord.

Thema’s
Eigenlijk had ik in eerste instantie een heel grondige analyse gemaakt van alle thema’s die aan bod komen in het boek. Vriendschap, liefde, werk, geluk en de dood zijn allemaal thema’s die een belangrijke rol spelen in het verhaal. Net als in het echte leven. Maar de analyse die ik schreef dreigde net zo lang te worden als het echte boek en dat leek me vooral voor jullie lezers dodelijk vermoeiend.

Dus ik volsta hier met een aantal  gedachten over dit boek.

 

In het begin van het verhaal neemt Yanagihara ruim de tijd om alle personages die een belangrijke rol spelen in het verhaal te introduceren. Veel van die informatie lijkt overbodig, maar uiteindelijk zal het ervoor zorgen dat je om alle personages gaat geven. Het klinkt misschien wat zweverig, maar Yanagihara laat hiermee zien dat ze om haar karakters geeft en het de moeite waard vindt om ze allemaal een plek te gunnen binnen het verhaal.

Frustratie
Het is duidelijk dat Jude anders is dan anderen; zijn zwijgzaamheid verraadt dat hij een aantal verborgen schatten met zich meezeult. Natuurlijk worden deze schatten, die eigenlijk niemand zou moeten willen vinden, stuk voor stuk blootgelegd aan de lezer. Op die manier wordt de lezer eerder op de hoogte gesteld van Judes verleden dan de mensen in zijn directe omgeving. Dit zorgt uiteraard voor spanning, maar ook voor frustratie. Ik dacht steeds: “Jude vertel het die mensen nou gewoon, ze houden evengoed wel van je.”

Frustratie is een gevoel dat steeds weer terugkwam als ik het boek las. Vanwege zijn verleden heeft Jude een behoorlijk laag zelfbeeld. Hij vindt zichzelf het geluk niet waard en denkt dat hij een slecht mens is. Maar Yanagihara heeft Jude zo neergezet dat ik het als lezer hier onmogelijk mee eens kan zijn. En omdat ik het gevoel had dat ik Jude zo goed kende, kon ik net zo goed een vriend van hem zijn als Willem of Harold. En zoals het een goede vriend betaamt, hoopte ik ook het beste voor Jude.

“He knew he was ugly. He knew he was ruined. He knew he was diseased. But he had never considered himself grotesque. But now he was. There seemed to be an inevitability to this, to his life: that every year he would become worse – more disgusting, more depraved.”

Vanzelfsprekend
Wat ik verder opvallend vond aan A Little Life is dat heteroseksuele liefde er niet vanzelfsprekend is. Het is eerder normaal om op een persoon te vallen dan een geslacht. En niemand lijkt dat vreemd te vinden. Ik ervaar dat in mijn leven niet zo. Iedereen is heteroseksueel, maar je kunt ook homoseksueel zijn. Daar is niets mis mee, maar daar ga ik in eerste instantie niet van uit. In dit verhaal lijkt niemand ergens van uit te gaan en dat vind ik een interessante invalshoek.

Daarnaast wordt er veel gefilosofeerd over de de verschillende thema’s die aan bod komen in het boek. Yanagihara is gelukkig geen schrijfster die met dure woorden haar punt wil maken. In A Little Life worden ‘normale’ gesprekken gevoerd over het leven zonder ingewikkelde literaire constructies te bezigen.

“Relationships never provide you with everything. They provide you with some things. You take all the things you want from a person – sexual chemistry or a good conversation or financial support, or intellectual compatibility, or niceness, or loyalty – and you get to pick three of those things. Three, that’s it. Maybe four, if you’re very lucky.”

Spoiler
Het enige wat me stoorde aan dit boek was de herhaling van Judes verleden. En dat kan ik niet uitleggen zonder spoilers. Dus mocht je het boek nog willen lezen, dan moet je dit gedeelte even overslaan.
Het wordt niet helemaal duidelijk hoe Jude bij het klooster terecht is gekomen, maar het dat hij geen ouders heeft is zeker. Vanaf het moment dat hij bij het klooster aankomt, start er een serie van mishandelingen en misbruik. Maar ook op latere tijdstippen in Judes leven komen deze verschrikkingen terug. En zo lijkt het erop dat bijna elke leraar, geestelijke of weldoener in dit verhaal een vieze pedofiel is. Ik denk dat Yanagihara iets te enthousiast is geweest in het opvoeren van dit soort figuren want hoe groot is de kans nu dat je in je leven op verschillende plekken door verschillende mensen misbruikt wordt? Daarnaast is het ook niet bepaald ontspannend om steeds weer te lezen welke gruwelijkheden Jude heeft moeten doorstaan.

Al met al is A Little Life een bijzonder boek. Ik heb het gevoel dat ik Jude echt gekend heb. Het zou iemand kunnen zijn die ik vroeger kende en waar ik nog met enige regelmaat vol weemoed aan terugdenk. Als je eenmaal begint aan dit boek, wordt het op de een of andere manier ook onderdeel van jouw leven. En dat is knap gedaan van Yanagihara.