Ongezouten rapen

“Why is it, she thought, that people leave us just before we know them?”

Een verhaal over komen en gaan.

*Niet geheel spoiler vrij*

American Elsewhere is een modern science-fiction verhaal dat online op vele enthousiast reacties kon rekenen. Ik had zin in wat anders, dus ik kocht het boek voor mijn Kindle.

Het verhaal gaat over Mona, een vrouw van 38 jaar die jarenlang als politieagente heeft gewerkt, maar nu even in zak en as zit vanwege het verlies van haar ongeboren kind. Als ze hoort dat ze van haar overleden vader een huis erft, dat ooit van haar tevens overleden moeder is geweest, ziet ze dat als een nieuwe start.
De plek waar het huisje staat, Wink, is echter niet op de kaart te vinden. En als Mona navraag doet, blijkt niemand de stad te kennen. Slecht voorteken, lijkt mij. Maar Mona laat zich niet tegenhouden door een spookstad, dus ze rijdt en rijdt tot ze op een dag de hemel ziet veranderen en de meest feilloze stad die ze ooit heeft gezien, binnenrijdt. Wink is het toonbeeld van perfectie: de straten zijn schoon, de zon schijnt altijd, kinderen spelen op straat en op de vensterbanken staan dampende taarten. Maar iedereen weet dat schijn bedriegt, ook in het ogenschijnlijk perfecte Wink. ’s Nachts wanneer de paarse hemel zwart kleurt, sluiten de mensen hun ramen en deuren en wagen ze zich niet meer op straat, want dan is Wink van hen waar niemand over praat.

The Stepford Wives
Dit boek zou op papier heel spannend moeten zijn. Het doet een beetje denken aan The Stepford Wives; de pracht en praal verbergt een hoop onaangename zaken. Maar op de een of andere manier kruipt dit verhaal niet onder mijn huid ook al doet het letterlijk zijn best daarvoor. Naar mijn idee wordt er veel te snel duidelijk wie of wat er in de bossen schuilt en daar blijft het verder dan ook bij. Mona belandt zelf nauwelijks in benarde situaties en als dat wel gebeurt weet je dat ze stoer en sterk genoeg is om eruit te komen.

De wezens die in Wink leven, worden door de schrijver uitgebreid beschreven. Het ligt aan mijn gebrekkige fantasie of mijn gebrekkige kennis van de Engelse taal, maar vaak kon ik me geen voorstelling maken van de looks van die dingen: “Mona sees a head that is far less rigid than its body: though it is not facing her, she sees something pendulous and flabby, with scarab-like pincers protruding from trembling flesh. Four spindly legs tipped with tarsal claws hesitantly reach out and begin tapping the asphalt.”

Wanneer je in staat bent je een voorstelling van die dingen te kunnen maken, gaat het verhaal vast en zeker meer leven, maar in mijn hoofd kom ik niet verder dan een uit de kluiten gewassen kever.

Metaforen
Wellicht moet je het hele verhaal zien als een grote metafoor aangezien het boek American Elsewhere heet. De Amerikanen hebben er een handje van om landen binnen te dringen en het zich daar gemakkelijk te maken. De hele totstandkoming van Amerika is in principe zo gegaan. Eigenlijk gebeurt dit ook in American Elsewhere, maar dan andersom. Het is een interessant uitgangspunt, maar echt boeiend vind ik het allemaal niet. Wellicht moet je die omslachtig omschreven wezens dan ook maar zien als een metafoor voor de Amerikanen. Ze zijn lelijk en dik en doen zich altijd als iemand anders voor.

De verschillende personages in het verhaal krijgen behoorlijk wat aandacht van de schrijver. Elk hoofdstuk wordt verteld vanuit een ander perspectief waarna er weer wordt teruggekeerd naar Mona. Dat maakt dat de personages allemaal een unieke indruk op de lezer achterlaten. Zo is er de oudere mrs. Benjamin die in haar huis allemaal getaxidermeerde beesten heeft en wel honderd soorten thee bewaart in de keuken of mr. Parson, de eigenaar van het hotel waar nooit iemand logeert, die een spelletje schaak speelt met een onzichtbaar figuur.

Open it
Ik denk dat de schrijfstijl van Bennett me gewoon niet zo aanspreekt. Voor een boek van 600 pagina’s vond ik dat er bar weinig bijzondere of hilarische uitspraken in stonden. Zo nu en dan komen de wereldvreemde figuren in Wink voor grote uitdagingen te staan wat dan weer vermakelijke stukjes oplevert, zoals het ontvangen van een cadeau.

“Macey scratches his head. This is a new experience for him: he has never received a present before. He wonders what to do with it. Though his familiarity with this process is limited, he knows there is really one thing you do with a present: open it.”

Wat ik wel weer verrassend vind, is dat er in dit  dikke boek geen sprake is van een afgezaagd te Amerikaans, romantisch subplot. Dat is ook weleens prettig als je soms het idee hebt dat de hele wereld verliefd is behalve jij. Mona heeft haar handen vol met het ontrafelen van het mysterie van Wink waardoor ze geen tijd heeft voor de liefde. Moederliefde speelt dan wel weer een cruciale rol in het verhaal, ook niet echt een thema waar ik heel veel mee kan.

Conclusie
Ik denk dat American Elsewhere leuk kan zijn voor de mensen die zich kunnen inleven in het verhaal en de omgeving van Wink. Mij lukte het niet en daardoor kwam ik nooit echt helemaal in het verhaal. Als ik het las, las ik ook steeds maar enkele pagina´s. Dit is geen boek dat echt deel van mijn leven heeft uitgemaakt, maar zonde van mijn tijd vond ik het nou ook weer niet.